اصلی ترین کاربرد رول بولت، اتصال تجهیزات فلزی به بتن است. برای اتصال وال پست و پلیت به بتن به وفور از این قطعه استفاده می‌شود. همچنین برای فیکس کردن سنگ نما و اتصال پایه تجهیزات حرارتی و برودتی و … در ساختمان‌ها مورد استفاده زیادی دارد. نام دیگر آن انکر انبساطی و یا اکسپنشن بولت (expansion bolt) است. تنوع زیادی در متریال و جنس و شکل آن‌ها وجود دارد.
برای خرید رول بولت نیاز به اطلاعات فنی است که در ادامه به آن می‌پردازیم. انتخاب مناسب با توجه به شرایط محیطی نسبت به قیمت رول بولت در اولویت می‌باشد.
نکات ضروری هنگام خرید و انتخاب رول بولت
برای خرید رول بولت این موارد را باید مشخص کنیم:
- تیپ یا نوع
- سایز
- گرید
- پوشش
انتخاب تیپ یا نوع رول بولت
رول بولت‌ها در صنعت اتصالات در خانواده انکر بولت‌ها (anchor bolt) قرار دارند. مهمترین عامل در ایجاد یک اتصال مناسب توسط انکر مکانیکی، انتخاب تیپ یا نوع مناسب است. طراحی‌های مختلف و زیادی توسط شرکت‌های تولیدی مطرح در این صنعت معرفی شده است. بیشترین فروش در کشور ما به رول بولت غلاف بلند(غلافی) و HSA اختصاص دارد.
اگر بتن یا محل نصب از انسجام بالایی برخوردار باشد، استفاده از هر دو تیپ بالا امکان‌پذیر است. اگر محل نصب از انسجام خیلی بالایی برخوردار نباشد (مثل آسفالت و آجر)، بهتر است از نوع غلاف بلند(غلافی) استفاده شود. بلند بودن غلاف این تیپ باعث عملکرد بهتر آن می‌شود. اگر بتن محل نصب از انسجام خوبی برخوردار باشد(بتن بدون ترک) به صلاح دید خود هر دو نوع را می‌توانیم استفاده کنیم.
انتخاب سایز
برای مشخص کردن سایز، پارامتر‌ها قطر رزوه و طول کل را به میلی‌متر مشخص می‌کینم. برای مثال: سایز M10 x 100 و یا سایز M12 x 120
در اینجا عدد M10 به قطر روزه و عدد بعدی به طول کل پیچ اشاره دارد.
توجه: فروشنده برای اعلان قیمت رول بولت ابتدا سایز مورد نیاز شما را می‌پرسد. سایز و تعداد مورد نیاز را قبل از خرید رول بولت مشخص نمایید.
نکات مهم در انتخاب تیپ رول بولت
قطر غلاف (النگو) نوع HSA هم سایز رزوه آن است. یعنی برای نصب سایز M10 از مته شماره 10 میلی‌متر استفاده می‌کنیم. در حالی که در نوع غلاف بلند برای سایز M10 از مته بزرگتری (هم قطر غلاف) باید استفاده کنیم.
در نوع HSA النگو یا کلیپس در انتهای بولت پرس می‌شود و قابل انفصال نیست. نوع غلافی قابل انفصال و دمونتاژ می باشد. انتخاب قطر مته بستگی به قطر لوله غلاف دارد. برای سایز M10 معمولا از مته 13 تا 14 میلی متر استفاده می‌شود. ضخامت غلاف در تولید رول بولت از پارامترهای تاثیر گذار در قیمت تمام شده آن است.
انتخاب گرید
با توجه به مکانیزم کار اکسپنشن بولت‌ها، بکار بردن فولاد نرم و انعطاف پذیر در ساخت آن اجتناب ناپذیر است. استفاده از فولاد با سختی بالا باعث ترک خوردن و شکستن غلاف در حین انبساط خواهد شد. همین امر باعث شده تا اکثر این نوع انکر‌ها از فولاد های نرم تولید شود. استحکام این نوع فولاد‌ها معمولا در حدود گرید 5.6 (طبق استاندارد ISO 898-1) می‌باشد.
استفاده از متریال استینلس استیل A2(304) و A4(316) نیز رایج است. استحکام فولاد استیل در حد فولاد های کم کربن (اصطلاحا پیچ و مهره آهنی) می‌باشد. رول بولت استیل از نظر قیمتی بسیار گرانتر از دیگر انواع آن می‌باشد.
انتخاب پوشش
خوردگی اصلی‌ترین دلیل شل شدن اتصال انکر‌های انبساطی می‌باشد. از بین رفتن النگو و غلاف باعث شل شدن اتصال می‌شود. استفاده از پوشش و متریال مناسب با توجه به محل مصرف اهمیت بسزایی دارد. پوشش گالوانیزه سرد (electro galvanize) در رنگ‌های زرد و سفید رایجترین و ارزانترین پوشش مورد استفاده در انکر انبساطی است.
پوشش داکرومات و گالوانیزه گرم از دیگر پوشش‌های رایج در این اتصال بشمار می‌آید. برای افزایش مقاومت به خوردگی در برخی از تیپ‌های HSA از النگوی استیل ضدزنگ (stainless steel) استفاده می‌شود. نوع تمام استیل با متریال‌های مختلف استیل نیز کاربرد زیادی دارد. توجه داشته باشیم که متریال استیل به دلیل گران بودن قیمت فروش رول بولت را افزایش می‌دهد.
مزایای استفاده از رول بولت
- نصب آسان و راحت
- سرعت بالا در نصب
- اتصال قوی و پایدار
- قیمت مناسب
- در دسترس بودن
کدام تیپ بهتر است؟
اختلاف قیمت فروش رول بولت HSA و غلافی حدود 40 درصد است. کیفیت اتصال انها تقریبا یکسان است. نوع غلافی ارزانترین نوع موجود در بازار است ولی نیاز به مته سایز بزرگتری دارد و زمان سوراخکاری هم بشتر طول می‌کشد.
نوع HSA سرعت نصب بیشتر و هزینه نصب کمتری دارد. با در نظر گرفتن موارد فوق اختلاف قیمت بین این دو نوع به درصد خیلی کمتری میرسد.