نامگذاری پیچ و مهره

اگر با پیچ و مهره سر و کار دارید حتما در نامگذاری پیچ و مهره‌ها متوجه نکته‌ای شده‌اید! نامشان چقدر برازنده آنهاست! شاید اگر تا بحال نوعی از آن را ندیده باشیم هم از روی نام بتوانیم حدس بزنیم که کدام است.
به دلیل تنوع بسیار زیاد پیچ و مهره، تشخیص آنها معمولا کار راحتی نیست. حتی با دانستن نام آن فقط بخشی از یک آدرس را خوانده‌ایم! سایز رزه و طول و گام رزوه با چشم قابل اندازه گیری نیست و نیاز به ابزار اندازه گیری نظیر کولیس و گام سنج دارد.

نامگذاری پیچ و مهره طبق استاندارد جهانی چگونه است؟

استاندارد‌های جهانی با علم بر وجود تنوع بسیار زیاد در تعدد بست‌های مکانیکی، با نامگذاری هدفمند پیچ و مهره و واشرها، سعی کرده‌اند تا حد ممکن روند تشخیص آنها را آسان کنند.
در استاندارد‌ها نامگذاری پیچ و مهره‌ها از دو ویژگی استفاده شده است:

شکل و فرم ظاهری قطعات
کاربرد قطعات

نامگذاری بر اسال شکل و فرم ظاهری قطعات

به نامهای زیر نگاه کنید و آنها را تجسم کنید:

پیچ شش‌گوش، پیچ چشمی، پیچ آلن سر خزینه، پیچ سر استوانه و …

مهره تاجدار، مهره خروسکی، مهره چهارگوش، مهره ششگوش،مهره سربسته، مهره کلاهی، مهره فلنج دار، و …

واشر ستاره ای، واشر تخت، واشر بشقابی، واشر فنری، واشر موجی، واشر فنری دوبل، واشر ریلی، واشر مربعی، و …

شاید بتوان گفت که تشخیص یک پیچ شش‌گوش کار راحتی باشد، یا تشخیص پیچ چشمی برای هر کسی که تا به حال آن را ندیده کار سختی نیست.می‌توان گفت که بهترین شیوه نامگذاری پیچ و مهره شگل ظاهر آن باشد.

نامگذاری بر اساس کاربرد

روش دیگر نامگذاری، کاربرد و محل استفاده می‌باشد. برای مهره‌ای که در محل نصب جوش می‌دهیم چه اسمی بهتر از مهره جوشی؟

برای مثال: مهره قفلی، مهره جوشی،و …
پیچ آلن مغزی، پیچ خودکار یا خودرو، و …
واشر قفلی، واشر تنظیم، و …

کد استاندارد پیچ و مهره چیست؟

استاندارد‌های جهانی علاوه بر نامگذاری دقیق پیچ و مهره، اعدادی را به عنوان کد یا شماره برای هر نوع مشخص کرده است. این کد که بصورت عدد است. و همراه حروف اختصاری نام استاندارد به کار می‌رود. مثلا: DIN 125
با اطلاع از این کد مشخصات ظاهری تشخیص داده می‌شود. مثلا: کد DIN 933 یعنی پیچ شش‌گوش تمام رزوه. با این وجود یک ابهام هنوز وجود دارد! چه سایزی از پیچ شش‌گوش تمام رزوه؟

مشخص نمودن سایز پس از تعیین کد استاندارد

پس از مشخص شدن استاندارد ابعادی، برای مثال استاندارد DIN EN 24014 ، برای نامگذاری پیچ و مهره ها این موارد باید مشخص گردد:

برای پیچها: قطر پیچ | گام رزوه | طول پیچ | گرید | پوشش

برای مهره ها: سایز | گام رزوه | گرید | پوشش

برای واشرها: سایز | گرید | پوشش

نمونه اطلاعات کامل برای سفارش پیچ: DIN 933 – M20*80 – Class 8.8 – گالوانیزه سرد
M20 قطر پیچ به میلیمتر
80 طول کل پیچ – از نوک رزوه تا زیر آچارخور – به میلیمتر
8.8 کلاس استحکام پیچ

نمونه اطلاعات کامل جهت سفارش مهره: DIN 934 – M20 – Class 8 گالوانیزه سفید (الکتروگالوانیزاسیون)
M20 سایز پیچی که مهره روی آن بسته می شود
8 کلاس استحکام مهره

نمونه اطلاات کامل جهت سفارش واشر: DIN 125 – M20 – St – گالوانیزه سفید
M20 سایز پیچی که واشر روی آن قرار می گیرد
St نوع جنس واشر