گرید و کلاس پیچ و مهره ها
استحکام پیچ و مهره ها یا همان گرید و کلاس مهمترین پارامتر در انتخاب و خرید پیچ و مهره بشمار می رود.
بدین جهت درج نشان یا کد استحکام در تولید پیچ و مهره ها طبق استاندارد الزامی است. عملیا حرارتی پیچ و مهرهها فرایندیاست که به منظور افزایش استحکام انجام میشود.
استانداردهای اروپایی ازجمله استاندارد DIN برای مشخص نمودن استحکام ( گرید و کلاس پیچ و مهره ها ) از کدهای ذیل استفاده می کند.
کد استحکام پیچها طبق استاندارد DIN
برای مثال: پیچ با کد 10.9
عدد اول ( 10 ) نشانگر استحکام کششی اسمی ( nominal tensile strength) پیچ است. ضریب آن 100 است و واحد آن نیوتن بر میلمتر مربع یا مگاپاسکال می باشد.
1Mpa = 1N/mm2
برای درک بهترمی توان اینگونه بیان نمود که : استحکام کششی مقداری نیرویی است که پیچ بدون تغییر شکل قابل توجه تحمل نموده و پس از رها کردن به حالت اول خود برمی گردد.
واحد آن نیوتن بر میلیمتر مربع است. یعنی پیچ 10.9 مقدار 1000 نیوتن بر میلیمتر مربع را تحمل می نماید.
به عبارت ساده هر میلی متر مربع از سطح پیچ گرید 10.9 مقدار 100 کیلو نیرو تحمل میکند.
با احتساب سطح مقطع پیچ می توان استحکام پیچ مورد نظر را محاسبه نمود.
برای مثال:
پیچ سایز M12 گرید 10.9 سطح مقطعی برابر با 113 میلمتر مربع دارد.
یعنی 11300 کیلوگرم نیرو را تحمل می کند.
توجه:
در زمان محاسبه سطح مقطع پیچ، عمق رزوه پیچ و مهره از فرمول کسر می گردد.
گام رزوه در محاسبه سطح مقطع پیچ موثر است. واحد سطح مقطع میلیمتر مربع می باشد.
عدد دوم روی پیچ نشانگر حاصل تقسیم استحکام تسلیم ( yield) به استحکام کششی اسمی ( tensile strength /nominal tensile strength ) است. ضریت آن 10 و واحد آن درصد است.
به عبارت ساده عدد دوم در گرید 10.9 بیانگر این است که این پیچ 90% نیروی شکست را تحمل می کند و تغییر شکل قابل توجهی نمی دهد. پس از آن شروع به کش آمدن می کند و درنهایت می شکند.
انواع پوشش پیچ و مهره به غیر از گالوانیزه گرم تاثیری در استحکام ندارند.
استانداردهای امریکایی برای نشان دادن استحکام پیچ و مهره از نشانه هایی روی سطح پیچ استفاده می کنند.
برای نشاندادن کلاس و گرید مهره ها معمولا از یک عدد استفاده می شود.
عدد حک شده بر روی مهره ها برگرفته از عدد سمت چپ پیچ مناسب آن می باشد. ضریب آن 100 است و واحد آن نیوتن بر میلیمتر مربع می باشد.
این عدد نشانگر بار گواه ( stress under proof load ) می باشد . واحد بار گواه نیوتن بر میلیمتر مربع است.
بار گواه مقداری باری است که مهره بدون تغییر شکل در قسمت رزوه تحمل می نماید.